اقامتگاه شرکت یعنی چه؟
در مادۀ 590 قانون تجارت مقرر شده است که: «اقامتگاه شخصیت حقوقی محلی است که اداره شخص حقوقی در آنجاست». مادۀ ۱۰۰۲ قانون مدنی هم اقامتگاه اشخاص حقوقی را «مرکز عملیات» آنها دانسته است. چنانچه این تفسیر را بپذیریم که مقصود از مرکز عملیات در مادۀ ۱۰۰۲ قانون مدنی، مرکز عملیات اداری شرکت است. دیگر بحث سنتی و تقریباً بیفایدۀ تعارض بین قانون مدنی و قانون تجارت منتفی خواهد شد.
لازم به ذکر است که آئین نامه اجرایی قانون الزام اختصاص شماره ملی و کدپستی برای کلیه اتباع ایرانی مصوب ۱۳۷۸ شامل کلیۀ اشخاص حقوقی، از جمله شرکتهای تجاری هم هست.
یکی از مواردی که حتماً باید در اساسنامه و اظهارنامه ثبت شرکت مشخص شود مرکز اصلی شرکت یا همان اقامتگاه شرکت است. تعیین نکردن مرکز اصلی شرکت جزو موارد نقص مدارک است و در صورتی که رفع نشود، ادارات ثبت شرکتها از ثبت شرکت خودداری میکنند. مرکز اصلی شرکت یکی از مواردی است که در آگهی تأسیس شرکت قید می شود. و در روزنامه رسمی هم منتشر میگردد. حفظ حقوق اشخاص ثالث و منافع عمومی اقتضاء می کند که تنها نشانی اعلام شده در اسناد پروندۀ ثبت شرکتها مرکز اصلی و اقامتگاه شرکت تلقی گردد، حتی اگر عملاً مرکز اصلی شرکت در جای دیگری مستقر شده باشد.
نحوه ارسال نامه های اداری به شرکت های منحله
مادۀ 76 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی به نوعی اعلامی به اداره ثبت شرکتها را محل ابلاغ اوراق دعوا دانسته است. برابر این ماده: «در دعاوی راجع به سایر اشخاص حقوقی دادخواست و ضمائم آن به مدیر یا قائم مقام او یا دارنده حق امضاء و در صورت عدم امکان به مسؤول دفتر مؤسسه با رعایت مقررات مواد (68، 69 و ۷۲) ابلاغ خواهد شد و... هرگاه ابلاغ اوراق دعوا در محل تعیین شده ممکن نگردد، اوراق به آدرس آخرین محلی که به اداره ثبت شرکتها معرفی شده ابلاغ خواهد شد» (تبصرۀ ۱). همچنین به موجب تبصرۀ ۳ این ماده: «در دعاوی مربوط به شرکتهای منحل شده که دارای مدیر تصفیه نباشند، اوراق اخطاریه و ضمائم آن به آخرین مدیر قبل از انحلال در آخرین محلی که به ادارۀ ثبت شرکتها معرفی شده است، ابلاغ خواهد شد».
قانون اقامتگاه شرکت در انگلستان
جزء ب بند دوم قسمت 9 قانون شرکتهای انگلستان مقرر میدارد که متقاضی ثبت شرکت باید هنگام تقاضای ثبت مشخص نماید که «دفتر ثبت شدۀ شرکت» در کدام یک از قلمروهای سه گانه پادشاهی متحد (انگلستان، ویلز، والز) واقع خواهد شد. دفتر شرکت در هر کجا واقع شود، مأمور ثبت شرکتهای آن محل صالح به ثبت شرکت خواهد بود. در انگلستان بین دو مفهوم «اقامتگاه شرکت» و «محل استقرار شرکت»؛ تفاوت قائل میشوند. اقامتگاه شرکت همان است که به مأمور ثبت شرکتها اعلام شده و به ثبت رسیده است، اما «محل استقرار شرکت» جایی است که اداره و مدیریت شرکت در آنجا انجام می شود. بر این اساس شرکت ممکن است در کشورهای مختلفی واقع شده باشد و در هر کدام از این کشورها محل اداره داشته باشد. در حقوق این کشور تشخیص محل استقرار شرکت از لحاظ تکالیف مالیاتی اهمیت دارد؛
مقاله جامع شرایط ثبت شرکت پیشنهاد می شود مطالعه فرمایید.
جهت مشاوره رایگان به شماره 09189414281 با کارشناس تک نیک ثبت تماس حاصل فرمایید.